بسم الله الرحمن الرحیم
مقایسه ی تربیت موجود و مطلوب
به کوشش :
حسین حیدری تبار(استرون)
کارشناس ارشد مدیریت آموزشی
آن چه در زیر می آید ، مقایسه ای است بین دو برداشت از آموزش و پرورش که اولی تحت عنوان " تربیت موجود " و دیگری " تربیت مطلوب " مطرح شده اند . به بیان دیگر ؛ در پی آن هستیم که بگوییم ، اگر ویژگی های نظام آموزش و پرورش در حال حاضر « این چنین است یا بیشتر این چیزها در آن مهم » می باشد بهتر است که دارای « این گونه خصوصیت ها یا این ویژگی ها بیشتر در آن مهم » باشد . و در این جا منظور از « تربیت » فرآیندی است که به فراهم شدن زمینه و شرایط لازم برای شکوفایی تمام استعدادهای یک انسان ( با اراده ، رغبت و تلاش خود او ) ، و به روشی درست کمک می کند تا آدمی بتواند به کمال و مقام خلیفة اللهی برسد .
تربیت موجود( اگر این چنین است )
________________________________________________ تربیت مطلوب ( بهتر است این گونه باشد )
_________________________________________________
1 - تربیت صرفاً علم کسب دستورالعمل ها و نسخه های از پیش تعیین شده است 1 - تربیت ، هنر کشف روش ها در موقعیت های سیال بین مربی و متربی و اولیا و فرزندان است که به تناسب تفاوت های فردی ، شرایط اجتماعی ، خانوادگی و زمینه های فرهنگی از فردی به فردی دیگر و از جامعه ای به جامعه ای دیگر و فراتر از آن از موضوعی به موضوعی دیگر متفاوت است
2 - پدر و مادر برای تربیت فرزند خود از یک روش تربیتی استفاده می کنند 2 - یک روش تربیتی ممکن است از طرف مادر نافذ باشد ولی همان روش تربیتی از جانب پدر اثربخش نباشد
3 - دانش آموزان یاد می گیرند 3 - دانش آموزان به کشف و خلاقیت می رسند
4 - دانش آموزان بار می آیند 4 - دانش آموزان پرورش می یابند
5 - دانش آموزان تغییر می کنند 5 - دانش آموزان رشد پیدا می کنند
6 - دانش آموزان اندیشه ها را می آموزند 6 - دانش آموزان در اندیشه ورزی توانا می گردند
7 - دانش آموزان روی پا هستند 7 - دانش آموزان روی پای خود می ایستند
8 - کودک راه برده می شود 8 - کودک راه رفتن را یاد می گیرد
9 - دانش آموزان بایستی عزیز پدر و مادر و مربیان باشند 9 - دانش آموزان بایستی عزت درونی به دست آورند
10 - بایستی محیط امنی برای دانش آموزان فراهم آورد 10 - دانش آموزان بایستی از درون امنیت داشته باشند
11 - بایستی لوازم خوشبختی برای دانش آموزان فراهم ساخت 11 - دانش آموزان بایستی احساس خوشبختی کنند
12 - جسم دانش آموزان فربه و تنومند می شود 12 - روح دانش آموزان بالنده می شود
13 - دانش آموزان بزرگ می شوند 13 - دانش آموزان بزرگی را تجربه می کنند
14 - به دانش آموزان محبت می شود 14 - دانش آموزان محبت ورزیدن را یاد می گیرند
15- دانش آموزان از قید و بندهای بیرونی آزاد می شوند 15 - دانش آموزان از قید و بندهای درونی آزاد می شوند
16 - به دانش آموزان آزادی داده می شود 16 - دانش آموزان آزادگی به دست می آورند
17 - دانش آموزان با محیط خود سازش می کنند 17 - دانش آموزان هنر سازگار شدن دارند
18 - دانش آموزان خود را به پیش می برند 18 - دانش آموزان نسبت به پیش بردن دیگران بی تفاوت نیستند
17 - دانش آموزان نسبت به دردهای خود حساس هستند 17 - دانش آموزان حس همدردی دارند
18 - مشکلات و موانع زندگی از جلوی دانش آموزان برداشته می شود 18 - دانش آموزان قابلیت برخورد با مشکلات زندگی را دارند
19 - مشوق های یادگیری برای دانش آموزان فراهم می شود 19 - ذوق یادگیری در دانش آموزان ایجاد می شود
20 - به آفرینش های بیرونی دانش آموزان توجه می شود 20 - به آفرینش های درونی دانش آموزان توجه می شود
21 - دانش آموزان به خاطر رفتارهای نامطلوب تنبیه می شوند 21 - دانش آموزان نسبت به پیامد رفتارهای نامطلوب خود متنبه می شوند
22 - دانش آموزان از دیگران ترس دارند ( خوف بیرونی ) 22 - دانش آموزان خوف درونی دارند
23 - دانش آموزان انگیزه های بیرونی برای خوب جلوه دادن خود دارند 23 - دانش آموزان خودانگیختگی های درونی برای خوب بودن دارند
24 - دانش آموزان محرک های متنوع برون زاد دارند 24 - دانش آموزان محرک های خلاق درون زاد دارند
25 - صورت تربیت مهم است 25 - سیرت تربیت مهم است
26 - دانش آموزان برنده شدن و پیشتاز بودن خود را در این می دانند که دیگران را پس بزنند 26 - دانش آموز برنده واقعی کسی است که دیگران را نیز به پیش می راند و هر قدمی که به جلو می رود به فکر همراهان و همسالان خود نیز هست
27 - آزادی در مقابل تکلیف و انضباط قرار دارد 27 - آزادی با تکلیف و انضباط تضادی ندارد
28 - تفاهم در مقابل مجازات قرار دارد 28 - تفاهم و مجازات با هم تقابلی ندارند
29 - استقلال در مقابل اقتدار قرار دارد 29 - اقتدار در کنار استقلال است
30 - مشارکت در مقابل دستورات است 30 - مشارکت با دستورات در تقابل نیست
31 - فقط رفتار علمی و بازده ذهنی مورد تاکید است 31 - تمام جنبه های وجودی دانش آموز مورد توجه است
32 - مدارس دانش آموزان را بر مبنای مصالح بزرگسالان اداره می کنند 32 - مدارس دانش آموزان را بر پایه مصالح خود آن ها اداره می کنند
33 - پیامدهای آموزش و پرورش تقلید کردن ، تبعیت جویی و دنباله روی است 33 - پیامدهای آموزش و پرورش فهمیدن ، ابداع کردن و آفریدن است
34 - تربیت صرفاً علم کسب دستورالعمل ها و نسخه های از پیش تعیین شده است 34 - تربیت ، هنر کشف روش ها در موقعیت های سیال بین مربی و متربی و اولیا و فرزندان است که به تناسب تفاوت های فردی ، شرایط اجتماعی ، خانوادگی و زمینه های فرهنگی از فردی به فردی دیگر و از جامعه ای به جامعه ای دیگر و فراتر از آن از موضوعی به موضوعی دیگر متفاوت است
35 - پدر و مادر برای تربیت فرزند خود از یک روش تربیتی استفاده می کنند 35 - یک روش تربیتی ممکن است از طرف مادر نافذ باشد ولی همان روش تربیتی از جانب پدر اثربخش نباشد
36 - دانش آموزان یاد می گیرند 36 - دانش آموزان به کشف و خلاقیت می رسند
37 - دانش آموزان بار می آیند 37 - دانش آموزان پرورش می یابند
38 - دانش آموزان تغییر می کنند 38 - دانش آموزان رشد پیدا می کنند
39 - دانش آموزان اندیشه ها را می آموزند 39 - دانش آموزان در اندیشه ورزی توانا می گردند
40 - دانش آموزان روی پا هستند 40 - دانش آموزان روی پای خود می ایستند
41 - کودک راه برده می شود 41 - کودک راه رفتن را یاد می گیرد
42 - دانش آموزان بایستی عزیز پدر و مادر و مربیان باشند 42 - دانش آموزان بایستی عزت درونی به دست آورند
43 - بایستی محیط امنی برای دانش آموزان فراهم آورد 43 - دانش آموزان بایستی از درون امنیت داشته باشند
44 - بایستی لوازم خوشبختی برای دانش آموزان فراهم ساخت 44 - دانش آموزان بایستی احساس خوشبختی کنند
45 - جسم دانش آموزان فربه و تنومند می شود 45 - روح دانش آموزان بالنده می شود
46 - دانش آموزان بزرگ می شوند 46 - دانش آموزان بزرگی را تجربه می کنند
47 - به دانش آموزان محبت می شود 47 - دانش آموزان محبت ورزیدن را یاد می گیرند
48 - دانش آموزان از دانستن اشباع می شوند 48 - دانش آموزان اشتهای یادگیری را از دست نمی دهند
49 - دانش آموزان از قید و بندهای بیرونی آزاد می شوند 49 - دانش آموزان از قید و بندهای درونی آزاد می شوند
50 - به دانش آموزان آزادی داده می شود 50 - دانش آموزان آزادگی به دست می آورند